Informatie

Historie

Oosterzee is een klein dorpje met ongeveer 900 inwoners aan het grote Tjeukemeer (het grootste meer van Fryslân). Het is hier fijn om te wonen voor mensen die van rust, ruimte en riet houden.

Oosterzee bestaat uit twee kernen: Oosterzee-Buren en Oosterzee-Gietersebrug

Oosterzee-Buren

Oosterzee-Buren was vroeger het belangrijkste dorp van Lemsterland waar vanaf 1500 de grietmannen (burgemeesters) van Lemsterland woonden. Daar staat het karakteristieke kerkje met een klok uit 1498. In september 2012 is de kerk als kerk gesloten. Vanaf die tijd wonen Joost Brugemann en Suzanne Boeijen erin. In Buren staat ook het Roordamonument met de eerste steen uit 1651 van de Roordastate. Bij de Brette Hoanne (Gebraden Haan, vroeger een café) is een jachthaven.

Oosterzee-Gietersebrug

Die naam is te danken aan Giethoorn. In de 18e en 19e eeuw werd ook in de omgeving van Oosterzee veen afgegraven. Dat werd in het begin voornamelijk gedaan door mensen uit Giethoorn. Later werden er in dit uitgestrekte gebied wegen aangelegd en boerderijen gebouwd. Zo werd in plaats van turf de melk voor veel inwoners een bron van inkomsten. Er kwam een melkfabriek, een bedrijf voor landbouwmachines, een Limnologisch Instituut en voor de werknemers van die bedrijven werden er veel huurwoningen gebouwd. In dit deel van Oosterzee kwamen later recreatieve mogelijkheden door de aanwezigheid van een strand, camping, jachthaven, sportveld, speeltuin en watersportcentrum. Hier staat ook de christelijke en openbare basisschool en onder andere het café.

Grote veranderingen voor het dorp in de jaren negentig

Het Limnologisch Instituut wordt gesloten en het Watersportcentrum Tjeukemeer komt ervoor in de plaats. Het landbouwbedrijf Vicon gaat dicht, maar MetaalPlus gebruikt deze gebouwen nu voor zijn producties. De melkfabriek werd afgebroken. Daarvoor in de plaats zijn huizen gekomen en er werd ook weer een supermarkt geopend. In de vroegere grasdrogerij zit nu een palletfabryk.

Recreatie

De recreatiemogelijkheden in en om Oosterzee zijn wat groter geworden. Mede door de aanleg van een paar eilandjes in het Tjeukemeer is dit ook een positieve ontwikkeling voor het dorp. Met de bouw van huizen op het fabrieksterrein is er in het meer nóg een jachthaven aangelegd. Er zijn ook plannen voor een groter recreatieproject, maar het is nog niet zeker of dat doorgaat.

De zuivelfabriek van Oosterzee

Meer dan honderd jaar heeft de fabriek met de pijp het gezicht van Oosterzee en omgeving bepaald. Nu doet alleen de schoorsteen aan het Sluispad daar nog aan denken. Toen het afgraven van het veen hier in de omgeving voorbij was werd in 1892 de Particuliere N.V. Stoomzuivelfabriek 'Lemsterland' in Oosterzee opgericht. Daar werd boter en kaas gemaakt.

In de loop der jaren werd de fabriek uitgebreid en er werden hele straten met huizen om het fabrieksterrein heen gebouwd voor de arbeiders. In sommige jaren lag dat aantal boven de honderd. De melktoevoer nam toe tot 90 miljoen kilo in 1991. Dat leverde 10.156 ton kaas op. In plaats van het uitvoeren van de plannen van een modern kaaspakhuis kwam na de nodige stakingsacties het slechte nieuws dat de fabriek eind 1993 definitief dicht zou gaan. Zo kwam er een eind aan een industrie in ons dorp waarin meerdere generaties hun brood verdiend hebben. Na een paar moeilijke jaren konden er op het fabrieksterrein gelukkig nieuwe woningen gebouwd worden: een nieuwe aanwinst voor Oosterzee. Van de fabriek is alleen de pijp blijven staan. Het is een historisch monument, een baken in het open veld. De hoge karakteristike schoorsteen geeft aan: daar ligt mijn mooie dorpje Oosterzee.

It suvelfabryk fan Eastersee

Mear as hûndert jier hat it fabryk mei de piip it gesicht fan Eastersee en omjouwing bepaald. No docht allinnich noch mar de skoarstien oan it Slúspaad dêr oan tinken.

Doe't ôfgraven fan it fean hjir yn de omkriten foarby wie waard yn 1892 it Particuliere N.V. Stoomzuivelfabriek 'Lemsterland' yn Eastersee oprjochte. Dêr waard bûter en tsiis makke.
Yn 'e rin fan de jierren waard it fabryk útwreide en der waarden hiele strjitten mei hûzen om it fabryksterrein hinne boud foar de arbeiders. Yn sommige jierren lei dat oantal boppe de hûndert. De molktafier naam ta oant 90 miljoen kilo yn 1991. Dat levere 10.156 ton tsiis op.
Yn plak fan it útfieren fan de plannen fan in modern tsiispakhûs kaam nei de nedige stakingsaksjes it minne nijs dat it fabryk ein 1993 definityf ticht gean soe. Sa kaam der in ein oan in yndustry yn ús doarp wêryn meardere generaasjes harren brea fertsjinne ha.
Nei in pear drege jierren koenen der op it fabryksterrein gelokkich nije wenningen boud wurde: in nije oanwinst foar Eastersee.
Fan it fabryk is allinnich de piip stean bleaun. It is in histoarysk monumint, in beaken yn it iepen fjild. Dy hege karakteristike skoarstien jout oan: dêr leit myn moaie doarpke Eastersee.

Het wapen van Oosterzee

In vieren:

1. In goud een groene klaver
2. In blauw twee zwemmende zilveren vissen, de bovenste naar links, en de onderste omgekeerd
3. In blauw drie golvende dwarsbalken van zilver
4. In zilver drie zwarte turven, 2 : 1

Het water (blauw met zilveren golven) is het water van de zee waar ons dorp naar vernoemd is, maar ook van het meer. De vissen staan voor de visserij en alle andere activiteiten op het water. De drie zwarte turven laten ons denken aan het (werk in het) veen. Het klaverblad staat voor het boerenleven met alles wat daarbij hoort zoals de melkfabriek, mechanisatie- en loonbedrijven. Goud en zilver zijn de kleuren van het geld, van het inkomen dat uit grond en water gewonnen werd.

It wapen fan Eastersee

Yn fjouweren:

1. Yn goud in griene klaver
2. yn blau twa swimmende sulveren fisken, de boppeste nei rjochts en de ûnderste omkeard
3. yn blau trije weagjende dwersbalken fan sulver
4. yn sulver trije swarte turven, 2 : 1

It wetter, blau mei sulveren weagen, is it wetter fan de see dêr’t ús doarp nei neamd is, mar ek de mar.
De fisken steane foar de fiskerij en alle oare aktiviteiten op it wetter.
De trije swarte turven litte ús tinke oan de feanderij.
It klaverblêd stiet foar it boerelibben mei alles wat dêr by hearde sa as de molkfabryk, meachanisaasjebedriuw en leanbedriuwen.
Goud en sulver binne de kleuren fan jild, fan it ynkommen dat út grûn en wetter wûn wurdt.

De vlag van Oosterzee

Een blauwe 'broeking' en een breedte van drie gelijk hoge stroken groen,wit en zwart. In de vlag zien we de kleuren van ons dorpswapen terug. De blauwe strook is het water van de zee en het meer. De zwarte strook is de grond van Oosterzee: zwarte veengrond waarvan eerder ook de turf werd gemaakt. De groene strook is het gras en alles wat er verder groeit en staat voor het boerenleven met al zijn aspecten. De witte strook tussen de drie andere in is het geld, het inkomen dat uit het water en de grond gehaald wordt.

En iedereen die dat wil ziet ook nog de letter E van Eastersee in onze vlag terug. Zo geven wapen en vlag in beeldtaal de geschiedenis van ons dorp weer. Ze zijn het symbool voor iedereen die zich met Oosterzee verbonden voelt.

De flagge fan Eastersee

In blauwe broeking en in flecht fan trije like hege banen grien, wyt en swart.
Yn de flagge sjogge wy de kleuren fan ús doarpswapen wer werom. De blauwe baan is it wetter fan de see en de mar.
De swarte baan is de grûn fan Eastersee: swarte feangrûn dêr’t earder ek de turf út helle waard.
De griene baan is it gers en alles wat der fierder groeit en stiet foar it boerelibben mei al syn aspekten.
De wite baan tusken de trije oare yn is it jild, it ynkommen dat út it wetter en de grûn helle wurdt.

In elk dy’t dat wol sjocht ek noch de letter E fan eastersee yn ús flagge werom.

Sa jouwe wapen en flagge yn byldtaal de skiednis fan ús doarp wer. Se binne it synboal foar elk dy’t him of har mei Eastersee ferbûn fielt.

It liet fan Eastersee

By ’t maitiid, as’t koblomke tusken it grien wer bloeit
De ljurkjes wer sjonge en it ljipke wer djoeit
Dan leit dêr dat doarpke yn iere maitiidstoai
Dan tink ik: wat leisto dêr moai.

Refrein:

O, Eastersee, do bist fan my
Ik hâld sa’n bulte dochs fan dy
Silst net út myn tinzen gean
Moai doarpke op it Fryske fean.
Mei dyn tig’ aparte toer
Sjochst de mar en greiden oer.
Leisto dêr yn it Fryske gea,
‘k ferjit dy nea.

By’t simmer, as 't hea blinkt,
De loft te triljen stiet
As bern blomkesykje en sjonge har liet
De siler oer it wetter wer strûst yn silerstoai
Dan tink ik: wat leisto dêr moai.

By’t hjerst, as de stoarmwinen rûzje troch it reid
Dat bôgjend en weagjend hast op it wetter leit
De beammen wer pronkje yn rike hjerstkleurtoai
Dan tink ik: wat leisto dêr moai.

By’t winter, as’t wetter feroaret yn sterk iis
De hurdriders komme en strid’om ’e priis
De snie ús wer bringt d’ echte sfear, de wintertoai
Dan tink ik: wat leisto dêr moai.

Dit liet is makke doe’t Pleatslik Belang yn 1980 75 jier bestie